دو اتفاق مهم در ماه‌های اخیر دو رویداد مهم بیشترین تاثیر را روی اقتصاد جهان برجای گذاشته است. در حالی که کلاف سردرگم برگزیت و نحوه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا همچنان با ابهام روبروست، از سوی دیگر جنگ تجاری چین و آمریکا بر سر تعرفه‌های گمرکی که می‌رفت به یک منازعه اقتصادی تمام‌عیار بدل شود، بیش از موضوع دیگری بازار سرمایه را در انتظار نگاه داشته است. درواقع سرمایه‌گذاران تا مادامی که تصویری روشن از یودادهای سیاسی آتی حول این موضوعات نداشته باشند، بی‌گمان در حالتی از تعلیق و دودلی خواهند ماند. همین رویکرد به شکل آشفتگی و سردرگمی در بورس‌های مهم جهان بروز کرده است.
در همین راستا هرچند پیروزی چشمگیر بوریس جانسون به عنوان حامی قاطع برگزیت، امیدهایی برای رسیدن به ثبات ایجاد کرد، با این همه انتشار اخبار متناقض برگزیت همچنان باعث سردرگمی معامله‌گران شد. در این خصوص بلومبرگ در گزارشی مفصل به تحلیل وضعیت اقتصاد جهانی پرداخت و نوشت: معاملات بازارهای سهام جهان به مانند روزهای قبل کاملا تحت‌تاثیر اخبار مربوط به حوزه چگونگی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا و جنگ تجاری بین چین و آمریکا قرار گرفت. پس از ماه‌ها اختلاف بر سر مسائل تجاری و اعمال تعرفه‌های متقابل، واشنگتن و پکن بر سر فاز نخست گام های لازم برای رسیدن به توافق تجاری با یکدیگر به اشتراک نظر رسیدند. به رغم توافق اولیه اما هنوز جزییات این همکاری روشن نیست و همین مسئله با توجه به رویدادهای سریع دنیای سیاست برخی نگرانی‌ها را ایجاد کرده است.
طبق اعلام کاخ سفید، ترامپ از برنامه قبلی برای افزایش تعرفه بر روی واردات محصولاتی به ارزش ۱۵۶ میلیارد دلار از چین صرف نظر خواهد کرد و از طرف دیگر چین میزان خرید محصولات کشاورزی آمریکا را افزایش خواهد داد. هر چند هنوز جزئیات بیشتری از فاز نخست توافق چین و آمریکا منتشر نشده است اما احتمالا این توافق در اوایل ماه ژانویه به امضای مقامات دو طرف خواهد رسید. رابرت لایت هایزر، وزیر بازرگانی آمریکا این توافق را قابل‌توجه خوانده و اعلام کرده است که طبق مفاد این توافق، صادرات آمریکا به چین به زودی دو برابر خواهد شد. سوزان بوکلی، مدیر عمومی در موسسه «گلوبال لیکویید» گفت: بازارها کنجکاو شده اند که سال آینده میلادی چگونه آغاز خواهد شد اما حس معامله گران نسبت به تداوم روند کاهش تنش های بین دو اقتصاد نخست جهان مثبت است. با این حال هنوز معتقد هستم که چرخه کاهش رشد اقتصادی در سراسر نقاط جهان ادامه خواهد داشت.
از سوی دیگر وضعیت اقتصادی چین نیز بهتر شده و آمار فروش بخش خرده فروشی این کشور در ماه قبل بهتر از پیش بینی‌ها بوده است. کینکی کروزبی، استراتژیست بازار در موسسه «پرودنشیال فایننشیال» گفت: چیزی که فعلا اهمیت دارد این است که شاهد تنش‌بیشتر در روابط چین و آمریکا نیستیم و این مساله خیلی زود روی شاخص های مختلف شروع به تاثیر گذاشتن کرده است.
پیش تر نیز کانادا، مکزیک و آمریکا بر سر توافق تجاری جدید منطقه آمریکای شمالی به توافق رسیده بودند. در وال استریت، همه شاخص‌ها صعودی بودند تا جایی که هر سه شاخص مهم بورسی این کشور در سطح بالاتری از روز قبل خود بسته شدند. شاخص داوجونز ایدانستریال اوریج با ۰.۱۱ درصد افزایش نسبت به روز قبل و در سطح ۲۸ هزار و ۲۶۷.۲۴ واحد بسته شد، شاخص اس اند پی ۵۰۰ با ۰.۰۳ درصد افزایش تا سطح ۳۱۹۲.۵۲ واحدی بالا رفت و دیگر شاخص مهم بورسی آمریکا یعنی نزدک کامپوزیت با افزایش ۰.۱ درصدی در سطح ۸۸۲۳.۶۳ واحدی بسته شد.
استفان اینس، کارشناس بازار در موسسه «اکسی تریدر» گفت: ما یک توافق داریم اما مذارکات تجاری تمام نشده است. با این حال به نظر می‌رسد که گزینه افزایش تنش از روی میز برداشته شده است. فاز نخست آن قدر جامع نیست که به برطرف شدن همه نگرانی‌ها کمک کند و باید منتظر پیشرفت های بیشتر بود.
همانطور که گفته شد نحوه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا از جمله مسائلی است که بیشترین تاثیر را بر بورس‌های مهم جهان گذاشته است. در همین راستا بورس های اروپایی با خبر شوکه کننده منابع انگلیسی از احتمال اتخاذ موضع سرسختانه تر توسط دولت این کشور در جریان مذاکرات با اتحادیه اروپا مواجه شدند. اکنون دولت محافظه کار با توجه به اکثریت قاطع خود در مجلس می خواهد تا امتیازات بیشتری از بروکسل بگیرد و همین مساله احتمالا باعث تمدید بیشتر دوران گذار خواهد شد.
در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص‌ها عملکرد بدی داشتند تا جایی که شاخص فوتسی ۱۰۰ بورس لندن بدون تغییر نسبت به روز قبل و در سطح ۷۵۱۱.۲۸ واحد باقی ماند، شاخص کک ۴۰ بورس پاریس با افزایش ۰.۰۷ درصدی در سطح ۵۹۷۲.۲۲ واحد بسته شد و شاخص دکس ۳۰ بورس فرانکفورت در آلمان با کاهش ۰.۱۲ درصدی و ایستادن در سطح ۱۳ هزار و ۲۷۱.۴۰ واحدی به کار خود خاتمه داد. در مادرید شاخص ایبکس ۳۵ ۰.۲۶ درصد پایین رفت و به ۹۶۴۱.۰۲ واحد رسید. از سوی دیگر اما در معاملات بورس‌های آسیا و در چین شاخص شانگ‌های کامپوزیت با ریزش ۰.۲۲ درصدی در سطح ۴۰۳۲.۷۸ واحد بسته شد. در استرالیا شاخص اس اند پی اس اند ایکس ۲۰۰ بورس سیدنی با ۰.۰۶ درصد افزایش و ایستادن در سطح ۶۸۵۱.۴۲ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص تاپیکس ژاپن نزولی بود.
در بازار طلای سیاه قیمت ها صعودی بود. هر بشکه نفت وست تگزاس اینتر مدیت با ۰.۷۷ درصد کاهش به ۶۰.۴۷ دلار رسید و نفت خام برنت دریای شمال با کاهش ۰.۵۶ درصدی به ازای ۶۵.۷۳ دلار در هر بشکه مبادله شد. همچنین در بازار فلزات گران بها، بهای هر اونس طلا برای تحویل فوری با افزایش ۰.۱ درصدی به ۱۴۷۸.۹۲ دلار رسید. هر اونس نقره با افزایش ۰.۰۲ درصدی به ازای ۱۷.۰۹ دلار مبادله شد.
مجموعه مشاهدات در بازار بورس‌های مهم جهان و همچنین بازار طلا و نفت جهانی، نشانه‌های حاکی از نوعی نگرانی از آینده است و همین مسئله از رسیدن به ثبات و امیدوتری سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری مطمئن جلوگیری می‌کند. در این خصوص بایستی منتظر ماند تا سرنوشت برگزیت و توافق تجاری چین و آمریکا چگونه رقم خواهد خورد.