نمایشگاه یک پایگاه بزرگ جهت تبادل اطلاعات ، حرکت به سوی یک اقتصاد باز و رو به رشد ، جهش صادراتی، نگاه مدبرانه به خواسته ها و علائق مشتریان و رصد کردن مداوم سلایق آنها ، ارزیابی کارشناسانه بازارهای مختلف و دستیابی به دانش و تکنولوژی روز دنیا و پدیده های نوین علم و صنعت و انتقال فناوری است . فضایی مناسب جهت به نمایش گذاردن توانمندی ها و قابلیت های فنی و آخرین دستاوردهای واحدهای تولیدی و خدماتی و نوعی ارتباط زنده و مؤثر با مصرف کننده ، مشتری و فعالان مختلف صنعت و اقشار مختلف مردم است.
برگزاری نمایشگاه های بین المللی ابزاری توانمند و کارآمد در جهت توسعه صادرات و مراودات تجاری کشورها محسوب می شود تا با تمرکز بر کالاهای دارای مزیت نسبی و کشورهای هدف، از آن به طور موثری بهره برداری نمایند.
حضور در نمایشگاه یکی از مهمترین ابزارهای بازاریابی و شناخت بازارهای جدید و ارزیابی بازارهای موجود و نوعی خود ارزیابی از وضعیت حضور هر مجموعه در بازارهای داخلی و خارجی است .
نمایشگاه، مرکزی برای تبادل اطلاعات و دست یافتن به پدیده‌های نوین علم و صنعت و انتقال فناوری است،
ایجاد شناخت صحیح از فرهنگ مصرفی، نیازها، ذائقه و سلایق مشتریان کشورهای هدف از جمله دستاوردهای مثبت هر نمایشگاه بین المللی است که نیاز به درایت کافی و فرصت سنجی مشارکت کنندگان در نمایشگاه دارد.
برپایی نمایشگاه در اکثر کشورهای دنیا با هدف توسعه صادرات و تسخیر بازارهای جهانی صورت می‌گیرد.
کشورهای آمریکا، چین، آلمان، ایتالیا، فرانسه، اسپانیا، هلند، برزیل، انگلیس، کانادا، روسیه، سوئیس، بلژیک، ترکیه و مکزیک پیشتازان برگزاری نمایشگاه های بین المللی به شمار می روند. همچنین در سال 2011 در ایران 219 نمایشگاه داخلی و بین المللی برگزار شد.
نمایشگاهها اکنون به ابزار بسیار مهمی برای نمایش تولیدات به مصرف‌کننده داخلی و خارجی و ارائه راهکارهای مناسب برای تولیدات بیشتر و پیشنهاداتی به مصرف‌کنندگان و تجار تبدیل شده است. همچنین به عنوان محل مناسبی برای تبادل اطلاعات علمی، بازرگانی و تجاری و نیز رقابت شرکت های مختلف نقش کلیدی و مهمی دارند. همین موضوع باعث می شود که تولیدکنندگان به نقاط ضعف تولیدات خود بیشتر پی ببرند و در رقابت با محصولات شرکت های رقیب متوجه نواقص خود شده و در جهت رفع یا کمرنگ کردن آنها گام بردارند.
یکی از اهداف توسعه اقتصادی کشور توسعه صادرات غیرنفتی و دستیابی به بازارهای جهانی با هدف دستیابی به درآمدهای ارزی بیشتر و رهایی از وابستگی به درامدهای ارزی حاصل از نفت خام است.
بر پایه برآوردهای یک مدل که سال 1393 در نشریه اقتصاد و نمایشگاه منتشر شد، چنانچه شمار نمایشگاه های برگزار شده در کشور 2برابر شود، صادرات غیر نفتی 14 درصد رشد می کند.
با توجه به اهمیت رهایی از وابستگی ایران به درآمدهای نفتی و سیاست جایگزینی صادرات غیرنفتی برای تامین ارز مورد نیاز کشور، از طریق تشویق صنایع داخلی به تولید و صدور کالاها به دیگر کشورها نمایشگاه های بین المللی به عنوان یکی از کانال های معرفی کالاهای تولیدی و انتقال فنآوری در دنیا، می تواند نقش بسیار موثری در فرآیند توسعه صادرات غیرنفتی ایفا کند.
نمایشگاه ها یکی از ابزارهای مهم تبلیغات و بازاریابی محسوب می شوند و نقش بسیار مهمی در معرفی کالاها و خدمات و محصولات بویژه محصولات استراتژیک هر کشور دارند و در نهایت در توسعه صادرات نقش کلیدی ایفا می کنند.
بهره برداری اصولی و مدیریت شده از فرصت ایده آل نمایشگاه ها و رعایت نکات مهم و اصولی و علمی می تواند باعث ایجاد یک جهش عظیم در گسترش صادرات غیرنفتی و توسعه اقتصادی کشور و رهایی از اقتصاد تک محصولی شود.
نمایشگاهها بدلیل ایجاد ارتباط مستقیم بین عرضه کننده کالا و متقاضی و بویژه مراوده رو در رو میتواند بهترین ابزار در ماکتینگ کالاهای ایرانی و راهیابی به بازارهای جهانی باشد.
برگزاری نمایشگاههای بین المللی می تواند به تبادل اطلاعات فنی و بازرگانی و گسترش مبادلات تجاری، معرفی آخرین دستاوردهای علمی و صنعتی، گسترش همکاری های ملی و بین المللی و فراهم شدن تسهیلات رشد بخش های مختلف اقتصادی، معرفی کالاهای غیر نفتی در جهت رشد و توسعه صادرات این کالاها کمک شایان توجهی نماید.
آشنا ساختن تولیدکنندگان با استانداردها و معیارهای بین‌المللی تولید و صدور کالا و ارتقای سطح کمی و کیفی تولیدات با رعایت قوانین و استانداردهای بین‌المللی و نیز آشنایی با آخرین تکنولوژی ها و دستاوردهای روز دنیا میتواند در پیشرفت علمی و صنعتی کشور نقش بسیار تعیین کننده ای ایفا کند. همچنین شناساندن پیشرفت‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری کشور به جهانیان و نمایش قدرت تولیدی کشور از مولفه های مهم اقتدار ملی کشور است.
بعلاوه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی راهی برای خروج از انزوای سیاسی و مقابله با تحریم های اقتصادی تلقی می‌شود و حضور نمایندگان، تجار و مقامات رسمی کشورهای مختلف نقش مهمی در این امر ایفا می کند.
اما بی تردید ارزش حضور در یک نمایشگاه را نمی توان با ارزش قراردادهایی که منعقد می شود ارزیابی کرد ، بلکه یکی از مهمترین دستاوردهای هر نمایشگاه ارتباطات مؤثر و گسترده و پایداری است که در نمایشگاه ها شکل می گیرد و منجر به همکاری های گسترده و دراز مدت می شود و نیز تفاهم و گفتگوی بین ملل و فرهنگ ها که علاوه بر کمک به رشد صادرات به رونق اقتصاد کشور نیز کمک شایانی خواهد کرد .
نمایشگاه های بین المللی به عنوان مکانی سازمان یافته به منظور افزایش تجارت برای استفاده بهتر از منابع ملی، پیشرفت فنی، کاهش بیکاری، گسترش بازار به آن سوی مرزها و افزایش درآمدهای ارزی با نمایش محصولات و پیشرفت های جدید، توسعه بازار، اخذ نمایندگی و سفارش و فروش کالا، تغییر باورها، بازاریابی و شناسایی بازارهای هدف، نقش کلیدی در رفاه اقتصادی دارد.