اختلاف آب وهوائی وسلیقه ، نوشابه را به یکی از کالاهای پرمصرف تبدیل نموده است ، این کالا از نیمۀ دوم اردیبهشت ماه الی نیمه اول شهریور ماه بیشتر ین تقاضا را دارد که هرسال معمولأ درمدت یادشده تولید وتوزیع این محصول با مشکلاتی مواجه می شود . بالاخص در مناطق محروم که فاقد واحد تولیدی می باشند.
هر ایرانی سالانه به طور متوسط ۴۲ لیتر نوشابه مصرف می‌کند. در ۲۰ سال اخیر مصرف نوشابه‌های گازدار در کشور نزدیک به ۱۵ درصد افزایش داشته ولی مصرف شیر و لبنیات تنها حدود یک دهم درصد رشد کرده است! سرانه مصرف نوشابه در جهان حدود 10 لیتر است و این یعنی میانگین مصرف نوشابه در ایرانیان 4 برابر میانگین جهان است.
آمریکا یکی از پرمصرف‌ترین کشورهای جهان در مصرف نوشابه است. در این کشور حدودا 48 درصد مردم به طور روزانه نوشابه مصرف می‌کنند. با این وجود به نظر می رسد با افزایش آگاهی عمومی در آمریکا مصرف نوشابه کاهش پیدا کرده است.آمریکا در کنار کشورهایی مانند آرژانتین، مکزیک و ... در میان بزرگ‌ترین مصرف کننده های نوشابه در جهان است اما از سال 2006 تاکنون این مقدار با برنامه‌های مختلف مثل گذاشتن مالیات برای نوشابه ها کاهش یافته است.
متخصصین امور تغذیه بر این باورند که نوشابه های گازدار باعث چسبندگی خون می‌شوند و افزایش غلظت خون سبب کند شدن حرکت خون در رگ ها می شود. افزون بر این، این پدیده می تواند باعث لخته شدن خون و بروز مشکلات قلبی و مغزی شود. بر اساس اظهارات این پژوهشگران نوشابه های خنک حس چشایی را نیز از بین می برند و در مصرف کننده اشتهای کاذب به غذای بیشتر ایجاد و سبب چاق شدن او می شود.
تحقیقات نشان داده افرادی که روزانه حداقل یک بطری نوشابه مصرف می‌کنند، 83 درصد بیشتر از افرادی که در طول ماه فقط یک بطری نوشابه مصرف می‌کنند به دیابت مبتلا می‌شوند. پوکی استخوان، کم خونی، بیماری‌های قلبی- عروقی، نارسایی‌های کلیوی و سرطان از عوارض دیگر نوشیدن زیاد نوشابه‌های گازدار است که باید به دیابت و چاقی اضافه کنید تا تصویر دقیق‌تری از این سم شیرین به دست آورید.
اسید فسفریک موجود در نوشابه می‌تواند با کلسیم، منیزیم و روی موجود در روده اتصال پیدا کرده و از باز جذب کلسیم جلوگیری کند به این دلیل مصرف نوشابه پوکی استخوان به همراه دارد. کارشناسان تغذیه معتقدند مصرف نوشابه با توجه به قند مصنوعی، رنگ و گاز موجود در آن زیانهای غیر قابل جبرانی برای دستگاه گوارش ، کلیه ها و سایر اعضای بدن دارد. رنگ زرد در نوشابه باعث ایجاد سرطان پروستات در مردان می شود به همین دلیل احتمال اینکه منجر به بروز سرطان سینه در میان زنان شود
در هر بطری نوشابه حدود 20 گرم شکر وجود دارد که باعث ایجاد 80 کالری می شود و هنگامیکه در هر روز 3 وعده نوشابه مصرف شود 240 کیلوکالری بوجود خواهد آمد در این صورت میزان چربی زیادی به بدن تحمیل می شود.
موقعیت جغرافیائی کشور ایران به نحوی است که اکثرنقاط کشور بیش از 7 ماه ازسال دارای آب وهوای گرم می باشد . درخلال سال و درگرمترین فصل دما دربرخی ازنقاط کشور حتی به بیش از 50 درجه سانتیگراد می رسد . هرچند تنوع آب وهوائی در ایران بسیار می باشد ، لیکن بیشتر مناطق کشور گرم است . بنابراین افزایش جمعیت وبه دنبال آن دمای هوا موجب شده که نیاز مصرف نوشابه راشدیدأ افزایش دا ده که این افزایش سریع تقاضا برای این کالا درطی این مدت نشانگر کشش آن دربازارمصرف می باشد، که نتیجتأ صنعت نوشابه سازی درکشوردرچندسال اخیر ازروند مطلوبی برخورداربوده است.
تنوع طعم های مختلف مورد استفاده تولیدکنندگان یکی ازدلایل عمده عمومیت پیدا کردن مصرف نوشابه به عنوان یک کالای مصرفی گردید.
یکی دیگر از دلایل آن چگونگی دردسترس بودن محصول می باشد . بطوریکه میتوان به سهولت آن رادر رستورانها ، مغازه ها ، سوپرمارکت ها وغیره تهیه نمود . از عمده دلایل افزایش مصرف این محصول ، روشهای بازاریابی وبسته بندی های متنوع جدید بوده است .بعنوان مثال دستگاه های پرکن بصورت اتوماتیک اختراع شد ونوشابه های گازداردرسال 1954 درلیوان یکبار مصرف به مصرف کننده عرضه شد.
همزمان با رشد ورقابت در صنعت نوشابه سازی بهبود مستمر کیفیت بعنوان یک الزام برای بنگاهها مطرح وتلاش روز افزون بعمل آمد . تا کیفیت محصول وبسته بندی آن را تاحد ممکن ارتقاء دهد. در حال حاضر صنعت نوشابه سازی کشور آمریکا رکورددار جهان محسوب می شود و درتمامی نقاط دنیا شعبه دارد.
با رشد آگاهی های مصرف کنندگان درزمینه ارزش غذائی محصولات غذائی بالاخص نوشیدنی ها ازسویی، نظارت وکنترل ها و محدودیت های ایجادشده از سوی سازمانهای بین المللی غذائی و بهداشتی در خصوص تبلیغات مواد غذائی و یا ممنوعیت توزیع برخی نوشیدنی ها، مخصوصأ نوشابه های گازدار با کالری بالا در مدارس ، صنایع تولیدکننده نوشابه درصدد غنی سازی محصولات خودضمن تنوع بخشی به آنها بلحاظ کیفیت وبسته بندی هستند از طریق افزودن ویتامین های مختلف ، کاهش شکر و استفاده از شیرین کننده های جایگزین ، کاهش کالری، کاهش افزودنی ها، کاهش طعم دهنده ها و ارائه اطلاعات لازم درموردمحتوی تغذیه ای نوشابه های تولیدی به مصرف کننده بر روی برچسب ها اقدام می نمایند که از جمله آنها می توان به محصولاتی مثل نوشابه ها برپایه مواد طبیعی ، عملگر و مغذی، انرژی زا، رژیمی و... اشاره کرد .
اگر خواهان سلامت مواد غذایی و بهبود تغذیه درجامعه هستیم بدیهی است که وزارت بهداشت به تنهایی نمی‌تواند تمام امور را انجام دهد، وزارت بهداشت متولی اصلی تأمین سلامت جامعه است ولی بسیاری از امور نیاز به هماهنگی سایر دستگاه‌های اجرایی دارد./