قصه و داستان؛ بهترین رسانه برای انتقال پیام به مخاطب است

آسیا نیوز / یزد ؛ اصغر بمانی یکی از هنرمندان با سابقه یزدی است که در قصه گویی مهارت زیادی داشته و بسیاری را پای قصه های خود میخکوب میکند 

وی در دهم آذرماه ۱۳۴۱در خانواده ای فرهنگی و مذهبی به دنیا آمد او که همواره در دوران کودکی یکی از مشتری های پروپاقرص قصه های مادربزرگ و مادر بود قصه هایی را که سینه به سینه به وی می رسید حفظ کرده و اوقات زنگ تفریح برای هم کلاسی هایش نقل می‌کرد.

 

 

این دبیر بازنشسته یزدی در راستای برگزاری اولین جشنواره هنر قرآنی دانش در جمع خبرنگاران گفت: فعالیت هنری خود را از سال دوم راهنمایی آغار کردم و نوشتن متن و قصه را با کمک دبیر ادبیاتم  آغاز کردم و البته از همان جا با راهنمایی ایشان وارد عرصه خاطره نویسی شدم و هرشب خاطرات روزانه را می نوشتم.

بمانی افزود: خاطرات دوران تحصیل، انقلاب و دفاع مقدس در نوشتن داستان و قصه گویی و گویندگی بسیار کمک کار بود و اولین جرقه کار حرفه ای با حضور در برنامه تلویزیونی «شب چراغ» در سال ۱۳۸۰ رقم خورد.

 

وی تصریح کرد: این برنامه را آن زمان یا کمک دوستانم آقایان قانع و جهان دوست در ۹۰قسمت طراحی و اجرا کردیم این برنامه برای اولین بار در کشور به صورت زنده و مجری بازیگر اجرا شد که یک آیتم آن افسانه نام داشت و در این آیتم به قصه گویی می پرداختم و این حرکت در واقع شروع کار قصه گویی در رسانه بود که البته تجربه خوبی نیز به شمار می رفت.

 

بهترین رسانه قصه است

 

این هنرمند یزدی در بخش دیگری از سخنانش 

در خصوص علت  استفاده قرآن از عنصر قصه اذعان داشت:  قصه یک رسانه است و در حقیقت  مهمترین ماموریت رسانه؛  انتقال پیام، مفاهیم و اطلاعات لازم به مخاطب است بنابراین با توجه به پیشرفت رسانه های مثل رادیو،  تلویزیون،  روزنامه و سایر رسانه ها اما هنوز هم کارشناسان معتقدند بهترین رسانه قصه است.

 

بمانی اضافه کرد: به همین علت است که در اروپا و کشورهای پیشرفته داستان،  رمان و قصه جایگاه خاصی دارد و جزو ادبیات پیش رونده است پس از  اینجا متوجه می شویم که خداوند از بهترین رسانه و یک رسانه جاویدان برای انتقال مفاهیم و پیام خود استفاده کرده چراکه  تاریخ مصرف نداشته و همیشگی،  در دسترس، کم هزینه بوده و محدودیت سنی ندارد و همه افراد می‌توانند مجذوب آن شوند.

 

این قصه گوی برجسته یزدی در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: اگر به ادبیان جهان مراجعه کنیم میبینیم محوریت کار آنان قصه، داستان،  رمان،  افسانه و .. است مثلا ارنست همینگوی؛  برای اولین بار داستان های بسیار کوتاه را در چند کلمه مطرح میکند در حالی که در قرآن کریم همه نوع داستانی از کوتاه تا رمان بلند مثل یوسف پیامبر را مشاهده میکنیم.

 

عدم بهره برداری از قدرت عجیب قرآن در قصه گویی به عنوان یک رسانه 

 

بمانی با ابراز تأسف از اینکه از داستان های قرآنی به خوبی بهره برداری نشده و نتوانستیم داستان ها را برای نسل جوان و مردم به روز رسانی کنیم ابراز داشت:  در حالی که بخش عمده ای از قرآن، قصه های قرآنی با تنوع بسیار بالاست یعنی قصه هابی در حد یک آیه ، قصه های با شروع بسیار عالی و پایان  شگفت انگیز، قصه هابی با پایان باز تا مردم را به  تفکر وادار کند، حتی رمان های بزرگ مثل رمان یوسف اما نتوانستیم  قدرت عجیب قرآن در قصه گویی را به عنوان یک رسانه مورد بهره برداری قرار دهیم.

 

هنرمند پیشکسوت یزدی اضافه کرد: تولستوی نویسنده روس و از بزرگترین رمان‌نویسان جهان می گوید؛ یک رمان بلند ۷۲ویژگی دارد که تنها در داستان یوسف این ویژگی ها را  دیدم

 

قصه برای همه گروه‌های سنی کاربرد دارد

 

قصه پرداز شهیر استان در پاسخ به این سوال که تاثیر قصه بر کدام گروه سنی بیشتر است؟ گفت:  قصه برای همه گروههای سنی جذابیت خاص خود را دارد برای کودکان؛ در رشد آن ها نقش دارد برای دوران نوجوانی فوق العاده و برای جوانان میتواند راهگشا باشد،  حتی برای کهنسالان هم آرامش بخش است و به آنان امید می دهد. پس برای همه سنین به شرطی که با ویژگی های شخصیتی آنان مطابقت داشته باشد سازگار است.

 

بمانی تاکید کرد: البته برای کودک و نوجوان تاثیر فوق العاده ای دارد و در رشد ذهنی وفعال کردن تخیل کودکان و نوجوانان اثر گذار والبته می تواند با عث ابداعات و اختراعات بزرگی شود چرا که بسیاری از اختراعات از تفکر و تخیل نشات گرفته و خاصیت داستان فعال کردن تخیل است.

 

وی به خانواده ها توصیه کرد:  از سه سالگی برای کودکان برنامه ریزی شود و برای آنان قصه بخوانند البته در سیستم  آموزش و پرورش ما نیز جای این رسانه بسیار خالی است و خلا آن احساس می شود.

 

این دبیر بازنشسته ادامه داد: امروز بهترین سریال ها و فیلم‌های سینمایی. جهان بر پایه قصه قوی موفق به فروش های چشمگیر می شوند بنابراین آموزش و پرورش ما باید از این ابزار ارزشمند غفلت نورزد و اتاق فکری را برای ورود قصه ها به  کتاب های درسی راه بیاندازد.  به نظر بنده حتی در دروسی مانند ریاضیات، فیزیک، شیمی و  .. هم میتوان از قصه برای شیرین نمودن تدریس استفاده کرد.

 

ضرورت برگزاری کارگاه های قصه گویی در مدارس 

 

بمانی خاطر نشان کرد: باید در مدارس کارگاه قصه گویی برگزار شود،  دانش‌آموزان قصه پردازی و قصه سازی داشته باشند و قصه ها تبدیل به فیلم کوتاه شود که تجربه شخصی بنده نشان دهنده تاثیرات شگفت انگیز این روش است. 

 

هنرمند یزدی با اشاره به تفاوت قصه با داستان و افسانه اذعان داشت: قصه ها بر اساس واقعیت هاست  بنابراین در بازسازی روایت قصه های قرآنی باید مواظب بود به اصل پیام خدشه وارد نشود و امانت داری حفظ شود البته داستان و افسانه نیز ابزارهایی برای حل مشکلات هستند اما قصه یعنی واقعیت ها و داستان یعنی پر و بال دادن و اضافه کردن به واقعیات.

 

وی افزود: بنابراین شخصی که بخواهد وارد قصه های قرآنی شود باید بر متون عربی تسلط داشته باشد تا امانت داری کرده و بتواند پیام اصلی را انتقال دهد. در زمینه ها قصه های قرآنی بسیار کم کار شده و آثاری نیز چاپ شده،  اما به زوایای پنهان قصه کمتر اشاره شده است. 

 

نوع نگاه به قصه گویی؛ مهمترین موانع فراگیری هنر قصه گویی در جامعه 

 

بمانی، مهمترین موانع فراگیری هنر قصه گویی در جامعه را نوع نگاه به قصه گویی دانست و گفت:  نگاه به قصه گویی در جامعه نگاه به عنوان ابزار فرعی است درحالی که قصه یک موضوعی اصلی است و اگر رسانه های جهانی موفقیتی دارند به دلیل همین نوع نگاه به قصه گویی است اما متاسفانه در کشور ما این مهم یک امر فرعی است و عدم موفقیت صدا و سیمای ما در جذب مخاطب این است که قصه قوی وجود ندارد  و در آموزش و پرورش هم به عنوان یک ابزار اصلی به آن نگاه نمی شود در حالی که این موضوع یک ایزارکارگشا در زمینه  مشکلات اجتماعی است و اگر بخواهیم موفق در این زمینه شویم باید به این ابزار به عنوان یک اصل نگاه کنیم.

 

قصه گوی یزدی مهمترین علت موفقیت خود را مطالعه دانست و ابراز داشت: با توجه به علاقه وافری که از دوران نوجوانی به قصه داشتم حدود ۲هزار جلد کتاب قصه را مطالعه کردم  و با توجه به سابقه تدریس تلاش کردم بخشی از کلاسم را به  قصه گویی بپردازم که هم  باعث جذابیت کلاس شده و هم مفاهیم سقیل تربیتی  به زبان قصه که ساده و جذاب است به دانش‌آموزان منتقل کنم.

 

وی مرکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را مرکزی برای تربیت علاقه مندان  در زمینه قصه گویی برشمرد و گفت:  اما این مرکز به تنهایی کفایت نمیکند هرچند معتقدم آموزش و پرورش باید با پتانسیل عظیم خود وارد این عرصه شود البته اداره ارشاد  و کانون مساجد هم می‌توانند در این زمینه ورود کنند و در رفع معضلات اجتماعی از قصه بهره بگیرند.

 

راه های ورود به عرصه قصه گویی

 

بمانی در پایان اظهار داشت: علاقه مندان می‌توانند با مراجعه به  کانون پرورشی مراجعه کنند وارد عرصه قصه گویی شوند  هر چند باید یک کار بلند مدت در این زمینه انجام شود و قصه گویان زیادی در رنج سنی مختلف تربیت کنیم  که البته وعاظ موفق هم اساس و محوریت سخنانشان  قصه و داستان است که با استفاده درست و به موقع از قصه توانستند پیام خود را به خوبی منتقل کنند.