صاحب امتیاز
دکتر ساقی باقری نیا
بنیان‌گذار و مدیر مسئول
جاویدنام ایرج جمشیدی
سردبیر وبسایت
نوید جمشیدی
صاحب امتیاز: دکتر ساقی باقری نیا،    بنیان‌گذار و مدیر مسئول: جاویدنام ایرج جمشیدی،   سردبیر وبسایت: نوید جمشیدی
شنبه / ۲۵ شهریور ۱۴۰۲ / ۱۵:۱۷
کد خبر: 16465
گزارشگر: 464
۸۵۵
۰
۱
۶
یادداشت/ دکتر محمود دهقانی

‌بیشاپور کازرون کتاب بر سنگ نگاشته غرور آفرین نیاکان

‌بیشاپور کازرون کتاب بر سنگ نگاشته غرور آفرین نیاکان
اگر نخستین پیشینه نگارانی چون "هردوت" و "گزنفون" با شیوه ی روایتی یونانی هر چه دلشان خواست در باره ایران ما نوشتند و در برخی جاها پژوهشگران را به شک انداختند، اما بیشاپور کازرون در استان پارس سنگ نبشته کتابی است که دیگر هیچکس بر درستی آن تردید ندارد، چرا که همه چیز جلو چشم است.

آسیانیوز -  نه تنها بر جا مانده ی شهر بیشاپور تنگ چوگان کازرون با طرح شهر سازی رومی – ایرانی آن جلو چشم پیشینه نگاران اروپایی و خودی است بلکه سنگ نگاره ها و بویژه زانو زدن "والرین" پیش پای اسب شاپور ساسانی امپراتور ایران، خود کتابی گویا است. این کتاب همچون جام جهان نما، کاکل تاریخ نیاکان ما را بازتاب می دهد. بیشاپور کازرون پنجمین شهر زیبای روزگار ساسانیان در ١٢٠ کیلومتری شیراز قرار دارد. گستردگی بافت کهن آن بیش از ۲۰۰ هکتار بوده که از سوی دومین پادشاه، شاپور یکم ساخته شد. شهر بیشاپور کازرون دارای نیایشگاه آناهیتا، آتشکده، تالار تشریفات، ایوان موزاییک و خیلی از تسهیلات یک شهر زیبای روزگار ساسانیان است.

در بیشاپور شماری سنگ نگاره ی برجسته هست که در تنگ چوگان و در چنبره ی باغ ها با میوه های آبدار و شاداب و رودخانه پر خروش شاپور و چشمه ساسان هر یک از ماندگارترین آثار باستانی جهان است که پیش از انقلاب تا به امروز همواره گردشگران درونی و بیرونی را به دیدن سنگ نگاره های غرور آفرین نیاکان می آورد.

دکتر محمود دهقانی 4

بیشاپور کازرون شناسنامه و میراث کهن فرهنگی این بخش از کشور است که در گذر از به نمایش گذاشتن پیشینه شهر اگر اندیشه مثبت دولتمردان کنونی یار باشد باجه ی گشوده ی درآمدی در صنعت گردشگری خواهد بود. اما چگونه باید ناله سر داد که حتا ساختمان های باز مانده ی قاجاری درون شهر کازرون نیز با تیشه ی بساز و بفروش ها کوبیده می شوند و صدای دلسوزان نگهداری از این ساختمان ها نیز به گوش کسی نمی رسد و میراث فرهنگی نیز لب فرو می بندد.

کازرون در پیرامون خود نرگس زاری در کنار دریاچه پریشان و جاهای پر ارزش تاریخی، فرهنگی و گردشگری دارد که از میان همه، از دیرباز بافت کهن شهر تاریخی و جهانی بیشاپورتوانسته است پای بازدیدکنندگان اروپایی و کشورهای دیگرِ جهان را برای دیدار با این تنگه ی روشنگر تاریخ باز کند. بر فراز کوه تندیس شاپور در غار، شکوه گذشته را به نمایش درآورده و جوانان را بر سر نشاط می آورد. چرا که بالا رفتن از راهی که به تندیس می رسد خود به گونه ای ورزش کوهنوردی برای تندرستی است. آن چیزی که در هر کجای جهان بود از آن استفاده های چند منظوره می کردند و جوانان و ورزش دوستان را نیز با تاریخ بیشتر آشنا می نمودند.

دکتر محمود دهقانی 3
نه تنها سنگ نگاره ها بلکه طبیعت زیبا و دل انگیز تنگ چوگان با باغ ها و کوچه باغ ها همراه با برکه و نهر آب نیز بسیار چشمگیر است.

در پیرامون و نزدیک به تنگ چوگان، "دژ پوسگان" یادگار روزگار ساسانی و آتشکده و خیلی از برجا مانده های نیاکانی هستند که شوربختانه با بازسازی های بزک گونه و ناشیانه بیشتر از سود رسانی به صنعت گردشگری، به آسیب رسانی و فرو ریزی این ساختمان های باستانی انجامیده است.

از سوی دیگر در دشت یا کفه ی کمارج کاروانسراهای شاه عباسی و ده کهنه یادگارهایی از روزگار صفوی بودند که الله وردی خان و فرزند دلاور او سرلشکر امام قلی خان کسی که پرتغالی ها را از آبخوست های هرمز، قشم و لارک در شاخاب پارس بیرون راند با ساختن کاروانسراهایی جند در کازرون و پیرامون آن در نظر داشتند تختگاه صفوی اصفهان را به بوشهر و سراسر شاخاب پارس پیوند بزنند. چرا که شاه عباس یکم به درستی از طماعی اروپاییان در آبخوست های شاخاب پارس آگاهی داشت. بنابراین در کمارج که از دیرباز ، با برج راهدار گذر کاروان ها را دیدبانی می کردند، معماران صفوی آب انبار و کاروانسرا ساختند. در دشت خشت کازرون نیز کاروانسرای صفوی شهر کُنارتخته یادگاری از آن روزگار است.. آب انبار کتل "ملو" نیز از دیگر آثاری است که هم اکنون به بازسازی فوری نیاز دارد.

دره ی هرمز و "باران زنی شاه نشین" دهستان بُورِکی و چاه سِلم یا به گویش بومی چاه مُسلم امامزاده علی، جویبار سنگی، حوضچه سنگی و دیوارها، پلکان ها و برجا مانده ی ساختمانی بر قله کوه در دشت خشت کازرون، تا به امروز برای گردشگران سراسر ایران و جهان بکر مانده و شاید خیلی ها در کشور از آن آگاهی ندارند. چرا که رسانه های فرهنگی آن ها را معرفی نکرده اند.
دکتر محمود دهقانی 2
شوربختانه در گستره ی گردشگری و میراث فرهنگی پای دولتمردان در باتلاق ندانم کاری گیر است. از سویی رسانه های دولتی نیز با حرف های مفت نتوانسته اند این گوشه های فرهنگی و نیاکانی را برجسته کنند تا صنعت گردشگری را در این بخش از کشور گسترش بدهند و چرخ اقتصاد را به حرکت درآورند.

موزه بیشاپور باسنگ و گِل نبشته ها، خط پهلوی ساسانی، سکه ها، سفال ها و موزائیک تالارها شکوه گمگشته این شهر زیبا را نمایان می کنند. هر سنگ نگاره ای در بیشاپور کازرون بیشتر از یک کتاب در گستره پیشینه این بخش از کشور آموزنده است. در آنجا سنگ نگاره شاه و اهورامزدا، تاج گذاری، اسب سواران دربار ساسانی، و پیروزی های سپاه به نمایش درآمده است.

بر کاشی یافته شده از سوی"رومن گریشمن" به همراه همسرش "تانیا" باستان شناس و معمار، زاده خارکیف کشور اوکراین که در روزگار کنونی در موزه "لوور" پاریس نگهداری می شود ساز و بانوی چنگ نواز شهر بیشاپور روزگار ساسانی را نشان می دهد. بیشاپور کازرون دارای بیش از ۲٥۰ اثر ثبت شده ی ملی است که برجسته ترین آن در سال ۱۳۹۷ به ثبت جهانی سازمان فرهنگی یونسکو رسید.

https://www.asianews.ir/u/civ
اخبار مرتبط
در یکی از روزها که هوای دلکش بهاری بود، یکی از همکلاسی ها که با هم در مدرسه دوست شده بودیم گفت پهلوان می خواهد بیاید مدرسه.
دریاچه پریشان کازرون در کنوانسیون جهانی، با نام یکی از تالاب های جهانی به ثبت رسید؛ در پیش از انقلاب مردم بوشهر را از کم آبی نجات داد؛ ولی کازرون امروز بی آب و پریشان آن خشکیده!
آسیانیوز (وبسایت روزنامه آسیا) هیچگونه مسولیتی در قبال نظرات کاربران ندارد.
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 1000
نظر خود را وارد کنید