صاحب امتیاز
دکتر ساقی باقری نیا
بنیان‌گذار و مدیر مسئول
جاویدنام ایرج جمشیدی
سردبیر وبسایت
نوید جمشیدی
صاحب امتیاز: دکتر ساقی باقری نیا،    بنیان‌گذار و مدیر مسئول: جاویدنام ایرج جمشیدی،   سردبیر وبسایت: نوید جمشیدی
شنبه / ۱۹ فروردین ۱۴۰۲ / ۲۰:۰۳
کد خبر: 14168
گزارشگر: 213
۱۳۵۰
۰
۰
۱
یاداشت/دکتر محمد رسولی

نگاه نو به تاریخ واقعی ایران در شاهنامه فردوسی

نگاه نو به تاریخ واقعی ایران در شاهنامه فردوسی
در گذشته شاهنامه را ساخته ذهن فردوسی می دانستند، اما پس از پژوهش ها واضح شد که ابوالقاسم فردوسی تاریخ طولانی ایران قدیم را به شعر و نظم درآورده است.

به گزارش آسیانیوز، محتویات شاهنامه همه اش بیان رویدادهای واقعی تاریخ ایران است. در گذشته ها، علم تاریخ و سایر علوم به این مطلب مهم نرسیده بود؛ لذا شاهنامه را ساخته و پرداخته ی فردوسی می دانستند. اما با پژوهش های ژرف انجام شده، معلوم گردیده همه ی محتویات شاهنامه تاریخ است و حکیم ابوالقاسم فردوسی آن تاریخ طولانی ایران قدیم را به شعر و نظم دراورده است. تاریخ علم مفیدی است؛ لذا می توان از شاهنامه خیلی بهره ها برد و از آن مطالب زیادی یاد گرفت.

بر اساس سایر داشته ها و آنچه که در این کتاب مهم تاریخی می خوانیم؛ در می یابیم که ایرانیان عهد کهن به وجود دوره های دوازده هزار سالی باورمند بودند. آن ها معتقد بودند که پس از هر دوازده هزار سال، دنیا یا به پایان می رسد یا وارد مرحله ی کاملاً جدیدی می شود. سپس برای نام گذاری هر یک از دوره های دوازده هزار ساله از آن دوازده هزار سال، هر دوره ی هزار ساله را به نام مهم ترین شخصیت آن دوره می نامیدند. برای مثال هزاره ی هشتم را ضحاک نامیدند. به همین دلیل است که در شاهنامه می خوانیم ضحاک هزار سال سلطنت کرد. منظور آن است که در آن هزار سال، ضحاک بوده است و دیگر آنکه سلسله ی ضحاکیان هزار سال سلطنت داشته اند نه اینکه یک شخص به تنهایی هزار سال سلطنت کند.

در گذشته ها چون این رازها آشکار نشده بود، خوانندگان شاهنامه متوجه موضوع نمی شدند و تصور می کردند که این ها سخنانی تخیلی و افسانه است، اما امروزه، تحقیقات زمین شناسی نیز درستی همه ی اخبار شاهنامه را تایید می کند. برای مثال، معلوم شده که آتشفشان دماوند و سبلان هم در زمان ضحاک فعال بوده اند. آن سخن که بر دو طرف دوش ضحاک، دو مار یا اژدها برآمده بود، اشاره به فعال شدن دو آتشفشان سبلان و دماوند در دو طرف کشور در زمان ضحاکیان دارد.

بر اساس شاهنامه، نخستین بار ایرانیان در زمان کیومرث موفق به تشکیل دولت مرکزی و کشور و ملت می شوند. لذا ایرانیان قدیمی ترین ملت دنیا و نخستین ملت صاحب دولت و حکومت و تمدن بوده اند.

پس از کیومرث، دوره یا هزاره ی هوشنگ است که تمدن رشد بیشتری می کند و آنگاه تهمورث ملت ایران را رهبری می کند و سپس هزاره ی جمشید فرا می رسد که در آن تمدن به اوج خود می رسد. ولی پس از آن دوران خوب، سلسله ی ضحاکیان می آید و همه چیز را خراب می کند. اما فریدون ظهور می کند و ضحاک رابه بند می کشد. پس از فریدون هم دوره ی منوچهر شاه است که نخستین انسان قدرتمندی بود که منشور حقوق بشر را صادر کرد.

در کل برای شناخت و فهم بهتر شاهنامه باید به برخی نکات توجه داشت. البته ما هم در این متن مطالب و نکاتی را که آورده ایم به طور حساب شده و در راستای کشف درست وقایع تاریخی شاهنامه بوده است. یکی از دلایل و اهداف این است که به رسوخ و نفوذ و بُرد فرهنگ ایران در سطح همه ی جهان توجه پیدا می کنیم.

به هر روی از جمله نکات قابل ذکر برای درک بهتر شاهنامه می توان موارد زیر را گفت:

1_ مکان ها را باید محل واقعی اش را دانست و یا دست کم این را توجه داشت که با اسم مکان های شبیه به آن در این دوران اشتباه نگرفت. به طور مثال وقتی سخن از آمل است، باید دانست با شهر امروزی آمل متفاوت است. باید توجه داشت که ایرها نام ها را به همراه خود به جاهای جدید می بردند.

2_ زمان ها: باید دانست و یا دست کم توجه داشت که زمان وقوع رخدادها کی بوده است، مثال وقتی که جمشید پادشاه ایران است کشور مصر هنوز شکل نگرفته است.

3_ معنی درست واژه ها: مفهوم کلمات در طول زمان تغییر می کند و بی توجهی به این امر موجب بدفهمی پیام شاهنامه می شود. مثل واژه پرستش که به معنایپرستاری و نگهداری است ولی امروزه پرستش بیشتر به یک معنی مهمتری به کار می رود. باید دید معنی واقعی و راستین آن واژه در اصل چه بوده است نه اینکه با کاربرد امروز آن، معنی شود.

4_ رمزهای نهفته در آن:

تو این را دروغ و فسانه مدان به یکسان رَوِشْنِ زمانه مدان

از او هر چه اندر خورد با خرد دگر به ره رمز معنی برد

البته کشف رموز شاهنامه، مهمترین و یکی از سخت ترین کارها در شاهنامه پژوهی می باشد. برای مثال بدانیم که مار و اژدها همیشه نماد بدی می باشد. بنابراین وقتی در متون کهن و به ویژه در شاهنامه با مار و اژدها برخورد کردیم، باید با یادآوری این نکته که در دید ایرانیان مار و اژدها نماد بدی و آفرینش اهریمنی است، تلاش کنیم، بدانیم در آن متن چه چیز بدی بوده که نیاکان ما آن را به مار یا اژدها تشبیه کرده اند و سپس با همان نام مار و اژدها نیز در متون تاریخی ثبت شده است و از آنجا راه به شاهنامه یافته است . این را که بدانیم درک بسیاری از رموز آسان می شود . برای نمونه در می یابیم که مراد از دو مار بر دوش ضحاک نماد ترویج خرافات در دوران ضحاک و مغز شویی جوانان و از بین رفتن اندیشه ها می باشد.

5_ تغییر کلمات در طول زمان: برخی واژه ها به طور طبیعی در گذر زمان تغییر می کنند و این خود یک علم است که چگونه واژه ها تغییر می یابند.

6_ تور و ترک : درست آن است که واژه ی ترک (تورک) در شاهنامه تور خوانده شود. دلیل آن نیز روشن است. چون فریدون را سه پسر بود. (سلم، ایرج و تور). تورانیان

شوربختانه، بسیاری از مردمان راستینه بودن شاهنامه را نمی دانند و حقایق آن را در نمی یابند. گروهی نیز بی جهت خود را شاهنامه شناس و شاهنامه پژوه معرفی کرده اند، در حالی که برخی از آنان هم نمی دانند شاهنامه چیست!

آسیانیوز
https://www.asianews.ir/u/9xo
اخبار مرتبط
هنگامی که شاهنامه در بردارنده ی هشت هزار سال تاریخ جامعه سیاسی ایران است، قابل انتظار است که اقتصاد هم در آن وجود داشته باشد.
می‌توان کتاب بزرگمهر حکیم، نوشته دکتر محمد رسولی را کامل‌ترین کتاب راجع به شخصیت دانست و اعلام کرد.
دکتر محمد رسولی، ادیب و شاهنامه شناس نکات بکر و تازه و جدید خود رابرای درک درست شاهنامه،در کتاب ” نگاهی نو به شاهنامه ” توصیف کرده است‌.
آسیانیوز (وبسایت روزنامه آسیا) هیچگونه مسولیتی در قبال نظرات کاربران ندارد.
ایمیل را وارد کنید
تعداد کاراکتر باقیمانده: 1000
نظر خود را وارد کنید