مقایسه چیلر تراکمی و جذبی | کدام یک انتخاب مناسب تری است؟

سوالی که عموماً توسط خریداران و بهره برداران مطرح می شود این است که چیلر تراکمی انتخاب مناسب تری است یا چیلر جذبی! چه تفاوت هایی با یکدیگر دارند و براساس شرایط پروژه و مصارف انرژی در زمان بهره برداری، کدام یک انتخاب مناسب تری است. با ما همراه باشید تا با مقایسه چیلر تراکمی و جذبی آشنا شوید. این مقاله تخصصی توسط مهندسین شرکت الیماکول تولید کننده انواع چیلر نگارش شده است که تمام آیتم های مقایسه دو دستگاه چیلر تراکمی و چیلر جذبی مورد بررسی قرار گرفته است.

 

مقایسه چیلر تراکمی و جذبی

 

امروزه، در صنعت سیستم های سرمایش و ایرکاندیشن، انواع گوناگونی از سیستم ها و ماشین آلات سرمایش گوناگون برای انتخاب وجود دارند. از رایج ترین انواع سیستم های سرمایش و تولید آب چیلد که در گذشته مورد استفاده قرار می گرفت، چیلر های جذبی بود. اما پس از هدفمندی یارانه ها و تغییرات تعرفه های گاز، استفاده از این نوع از چیلر کاهش یافت. چیلر اصولاً دستگاهی در سیستم های تهویه مطبوع است که گرما از آب چیلد در گردش در داخل ساختمان می گیرد و پس از انجام یکسری فرآیند ها، گرما را به محیط بیرون منتقل می کند.
در واقع، چیلر جذبی و چیلر تراکمی با گرفتن گرما از آب چیلد و خنک نمودن آن، آب چیلد را تولید می کند و پس از انتقال به داخل هواساز یا فن کویل، منجر به سرمایش و خنک سازی فضای داخل ساختمان می شود . البته از چیلرها در سیکل های برودتی صنعتی نیز استفاده می شود. به عنوان مثال از چیلر جذبی در سیکل های CCHP و از چیلر تراکمی در خنک کاری پروسس ، تهویه اتاق تمیز، صنایع تزریق پلاستیک و فرآیند های پتروشیمی به کرات استفاده می شود.

 

سیکل تبرید تراکمی بخار (چیلر تراکمی)

 

چیلر تراکمی بر مبنای سیکل تبرید تراکمی بخار تولید برودت می کند. سیکل تبرید تراکمی بخار که معکوس سیکل کارنو است، از چهار بخش اساسی کمپرسور Compressor، واحد دفع حرارت یا کندانسور، واحد جذب حرارت یا اواپراتور و واحد اختناقی یا شیر انبساط تشکیل شده است. سیکل ترمودینامیکی تراکمی بخار از طریق گردش سیال مبرد R22، R407C، R134a، R410A، به عنوان یک واسطه انتقال حرارت، گرما را از سیال اولیه که عموماً آب است، جذب می کند و در محیط دیگری که عموماً هوای بیرون است، دفع می کند.

مرحله اول : در مرحله اول عملکرد چیلر تراکمی هوا خنک یا چیلر تراکمی آب خنک، گاز مبرد وارد کمپرسور چیلر می شود و در داخل کمپرسور متراکم می شود و فشار و دمای مبرد در فاز گازی افزایش می یابد. پس از خروج مبرد پرفشار که دارای دمای بالا است، به منظور دفع حرارت مبرد به سمت کندانسور منتقل می شود.

مرحله دوم : در داخل کندانسور چیلر تراکمی هواخنک با انتقال حرارت به هوای بیرون، ابتدا دمای گاز مبرد پرفشار کاهش می یابد و در ادامه با از دست دادن حرارت بیشتر در داخل کندانسور به مایع تبدیل می شود.

مرحله سوم : سپس مایع مبرد پرفشار از اریفیس شیر انبساط عبور می کند و با افت فشار ناشی از فرآیند اختناق یا throttling، به مخلوط دو فازی مایع-گاز کم فشار تبدیل می شود و در اثر این کاهش فشار، دمای آن به شدت کاهش می یابد. در نهایت مخلوط مایع و گاز مبرد کم فشار با دمایی بسیار کم وارد اواپراتور چیلر تراکمی می شود.

مرحله چهارم : مبرد کم فشار که با دمای بسیار پایین به اواپراتور وارد شده است، با جذب گرمای آب در گردش در پوسته اواپراتور، با سرد کردن آب و جذب حرارت از آن، کاملاً تبخیر و به فاز گاز وارد می شود و مجددا وارد کمپرسور چیلر می شود.

 

تقسیم بندی چیلر تراکمی بر اساس نوع کندانسور

 

انتخاب نوع کندانسور چیلر تراکمی به پارامترهای متعددی مانند شرایط آب و هوایی محل نصب چیلر، امکانات تامین انرژی، میزان فضای نصب تجهیزات سیستم تهویه مطبوع و توانمندی سرویس و نگهداری دستگاه در محل بهره برداری چیلر تراکمی بستگی دارد. عموماً دو نوع کلی کندانسور در چیلرهای تراکمی مورد استفاده قرار می گیرد. نوع اول کندانسور چیلر تراکمی با هوا خنک می شود و نوع دوم با آب خروجی از برج خنک کن خنک می شود .

 

چیلر تراکمی آب خنک (Water cooled chiller)

 

در چیلرهای تراکمی آب خنک یا Water Cooled، کندانسور به صورت مبدل پوسته و لوله ساخته می شود و از طریق تبادل انرژی حرارتی با آب برج خنک کن، گاز مبرد پرفشار را خنک و به مایع مبرد پرفشار تبدیل می کند.

 

چیلر تراکمی هوا خنک (Air cooled chiller)

 

در چیلرهای تراکمی هوا خنک یا Air Cooled، کندانسور از کویلهای فین پلیت تیوب یا صفحه لوله ساخته می شود و حرارت مبرد پرفشار از طریق تبادل انرژی بین مبرد داخل لوله های مسی کویل کندانسور با هوا در حال عبور از کویل کندانسور منتقل می گردد.

 

چیلر تراکمی یکپارچه و دو پارچه

 

چیلرهای تراکمی هوا خنک را می توان به دو صورت یکپارچه (Packaged) و دو پارچه(Split) طراحی و تولید نمود. در چیلر های تراکمی دو پارچه، کندانسور چیلر تراکمی بر روی یک شاسی جداگانه ساخته می شود و سایر قطعات چیلر بر روی یک شاسی ساخته می شود و در نهایت توسط لوله های مسی و کابل های قدرت و فرمان به یکدیگر متصل می گردد.
در چیلر های تراکمی یکپارچه کل قطعات چیلر از جمله کندانسور بر روی یک شاسی طراحی و تولید می شود و به صورت پکیج به محل پروژه منتقل می شود . لذا کل قطعات و متعلقات چیلر تراکمی یکپارچه بر روی یک یونیت قرار دارد.

 

تقسیم بندی چیلر تراکمی بر حسب کمپرسور

 

اگر بخواهیم چیلرهای تراکمی را از لحاظ نوع کمپرسور و فرآیند واحد تراکم دسته بندی کنیم، می ­توانیم چیلرهای تراکمی را به چهار دسته تقسیم کنیم.

 

چیلرهای تراکمی با کمپرسور اسکرال

 

در چیلرهای تراکمی با کمپرسور اسکرال هر کمپرسور ظرفیتی به اندازه 5-100 کیلووات دارد و کاربرد آن معمولا در سیستمهای تهویه مطبوع یا ایرکاندیشن مانند مینی چیلر آپارتمانی الیماکول است. این نوع کمپرسور آلودگی صوتی بسیار کمی دارد و هزینه نگهداری آن از سایر انواع چیلرهای تراکمی کم­تر است. همچنین چیلرهای تراکمی با کمپرسور اسکرال ضریب عملکرد خوبی در حالت کم باری و میان باری دارند.

چیلرهای تراکمی با کمپرسور پیستونی

 

کمپرسورهای پیستونی ظرفیتی به اندازه 2-210 کیلووات به ازای هر واحد کمپرسور را دارا هستند و در تهویه مطبوع یا ایرکاندیشن و برودت صنعتی از این کمپرسورها استفاده می­شود. از این نوع از کمپرسورها عموماً در مناطق شرجی و مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند و ضریب عملکرد COP آن نسبت به چیلر تراکمی با کمپرسور پیستونی یا رفت و برگشتی کم­تر است. هزینه اولیه خرید چیلر­های پیستونی نسبت به دیگر انواع چیلر تراکمی مقداری بیشتر است و به همین دلیل امروزه از چیلر پیستونی کم­تر از سایر انواع چیلر تراکمی استفاده می­شود.

 

چیلرهای تراکمی با کمپرسور اسکرو

 

کمپرسورهای این دسته از چیلرهای تراکمی ظرفیتی به اندازه 70-1070 کیلووات به ازای هر کمپرسور را دارا هستند و در تهویه مطبوع و برودت صنعتی از آن­ها استفاده می­شود. این چیلر آلودگی صوتی بسیار کمی دارد و ابعاد و وزن آن نسبت به دیگر چیلر­های تراکمی کوچک­تر است. هزینه نگهداری چیلر اسکرو کم­تر از سایر انواع چیلر است و راندمان قابل قبولی دارد.

چیلرهای تراکمی با کمپرسور سانتریفیوژ

 

چیلرهای تراکمی با کمپرسور سانتریفیوژ یکی از کمپرسورهایی است که در چیلرهای تراکمی با ظرفیت خیلی بالا کاربرد دارد. ظرفیت این کمپرسورها از ۳۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلو وات متغیر است و کاربرد اصلی این چیلر در تهویه مطبوع و برودت صنعتی در ظرفیت های برودتی خیلی بزرگ است.
دلیل تنوع موجود در کمپرسور چیلرهای تراکمی، شرایط پروژه و ظرفیت برودتی که در پروژه مورد نیاز است، نوع مبرد، و شرایط محل استفاده از چیلر می­باشد. علاوه بر این موارد چیلرهای تراکمی از نظر نوع کندانسور نیز به سه دسته کلی تقسیم می ­شوند.

 

سیکل تبرید جذبی

 

سیکل تبرید جذبی، از دو سیال مبرد و جاذب تشکیل شده است. مبرد و مادۀ جاذب به کمک دفع حرارت در ابزوربر (محفظۀ جاذب)، محلول مایعی را تشکیل می دهند که از طریق پمپ محلول به سمت ژنراتور جریان می یابد. با جذب گرما در ژنراتور، آب تبخیر شده و محلول رقیق می شود. به این ترتیب از یک طرف بخار مبرد جهت تقطیر به سمت کندانسور هدایت می شود و از سمت دیگر مادۀ جاذب که عموماً لیتیوم بروماید است و در ژنراتور باقی مانده است، به ابزوربر باز می گردد. مبرد در ادامۀ فرآیند برودتی سیکل همانند سیکل تبرید تراکمی بخار به شکل مایع از کندانسور چیلر جذبی خارج شده و پس از کاهش دما و فشار طی فرآیند اختناق، وارد اواپراتور می شود. در اواپراتور، مبرد با جذب حرارت از آب چیلد، تبخیر می شود و مجددا به ابزوربر باز می گردد.

 

دسته بندی چیلر جذبی

 

چیلر جذبی تک اثره

 

چیلر جذبی تک اثره قدیمی ترین و اولین نسل چیلر جذبی در جهان می باشد. اما مهمترین عیب این نوع از چیلرهای جذبی، راندمان بسیار پایین در مقایسه با سایر چیلرهای جذبی است. چیلر جذبی تک اثره در میان کلیه مدل های چیلر جذبی حتی با بهترین طراحی ها دارای ضریب عملکرد ۰/۶ می باشد. در حالیکه در چیلر جذبی شعله مستقیم ضریب عملکرد ۱/۲ می باشد که نشان دهنده مصرف انرژی کمتر می باشد. در چیلر جذبی فرآیند تغلیظ ابزوربر در یک مرحله انجام می شود و دارای یک ژنراتور است. منبع انرژی در چیلر های جذبی تم اثره، آب گرم، آب داغ و بخار آب کم فشار است.

 

چیلر جذبی دو اثره یا دو مرحله ای

• دو اثره با تغذیه بخار
• دو اثره با شعله مستقیم

ضریب عملکرد چیلر جذبی دو اثره (دارای دو ژنراتور) تقریبا دو برابر ضریب عملکرد چیلر جذبی تک اثره است. چیلرهای دو مرحله ای یا دو اثره دارای دو ژنراتور دما بالا و ژنراتور دما پایین دارد. ژنراتور اولیه یا دما بالا با دمای بالاتری کار می کند و ژنراتور ثانویه، که با استفاده از انرژی ناشی از تبخیر مبرد در اواپراتور باعث گرم شدن محلول رقیق می شود. حرارتی که توسط برج خنک کن در این نوع از چیلر های جذبی دو اثره به محیط بیرون داده می شود کمتر می باشد و مصارف آب این نوع از چیلرها کمتر می باشد. ضمنا در انواع چیلرهای جذبی دو اثره که نیار به منبع تولید حرارت دارند، دیگ بخار کوچکتری نیز مورد نیاز است.

طراحی چیلرهای ابزوربشن گازسوز شعله مستقیم یا دایرکت فایر برای اولین بار در ژاپن انجام شده است. در این نوع چیلر ها حرارت حاصل از احتراق گاز و یا سوخت مایع باعث گرم شدن محلول مبرد و لیتیم بروماید و در نهایت تغلیظ محلول در دو مرحله می گردد.
در چیلر جذبی شعله مستقیم یا دایرکت فایر دیگر نیازی به دیگ بخار و یا دیگ آب گرم و یا آب داغ و منابع تولید حرارت برای راه اندازی چیلر های جذبی نمی باشد. حذف این بویلرها، کاهش زیادی در سرمایه گذاری اولیه، بهینه سازی فضای موتورخانه و در نهایت کاهش هزینه های تعمیرات و نگهداری را در پی خواهد داشت. از مهمترین ویژگی های چیلرهای دایرکت فایر، استفاده از چیلر جذبی در تابستان به عنوان منبع تولید سرمایش و در زمستان به عنوان منبع تولید حرارت یا به بیانی دیگر دیگ آبگرم مورد استفاده قرار می گیرند. البته این کار با توجه به قیمت بالای دستگاه، استهلاک دستگاه و کاهش عمر چیلر جذبی دایرکت فایر توصیه نمی شود. چیلرهای گازسوز با مصرف برق ناچیز جایگزین بسیار مناسبی برای چیلرهای تراکمی با مصرف برق بسیار بالا در مناطقی هستند که تهیه انشعابات برق بسیار سخت هستند
چیلرهای دایرکت فایر جذبی جدیدترین تکنولوژی چیلر های جذبی هستند و دارای سیکل تبرید بهینه تری در مقایسه با چیلر جذبی تک اثره‌ هستند. چیلرهای دو مرحله ای دو ژنراتور دارد. ژنراتور اولیه با دمای بالاتری کار می کند و ژنراتور ثانویه، که با استفاده از انرژی ناشی از تبخیر مبرد در اواپراتور باعث گرم شدن محلول رقیق می شود. حرارتی که توسط برج خنک کن در این سیستم به محیط داده می شود کمتر می باشد، به علاوه در این سیستم دیگ بخار کوچکتری نیز مورد نیاز است.

 

مقایسه چیلر تراکمی و جذبی

 

حال که با انواع چیلر های جذبی و چیلرهای تراکمی اشنا شدیم، براساس ویژگی های مختلف، این دو نوع چیلر را مقایسه می کنیم.

 

ضریب عملکرد (COP) چیلر تراکمی و جذبی

 

ضریب عملکرد چیلر (Coefficient Of Performance) که در واقع نشان دهندۀ بازدهی مصرف انرژی چیلر است، یکی از مهمترین پارامترهای ارزیابی کارایی و کیفیت چیلرهای جذبی و تراکمی محسوب می شود. نسبت انرژی حرارتی دریافتی از آب در اواپراتور چیلر به مجموع انرژی الکتریکی مصرفی در مصرف کننده های چیلر تراکمی و انرژی الکتریکی و حرارتی چیلر جذبی، به صورت ضریب عملکرد چیلر تعریف می شود .
چیلر های جذبی عموماً ضریب عملکرد بسیار پایینی در مقایسه با چیلر تراکمی دارند. بهترین چیلر جذبی دو اثره دایرکت فایر دارای ضریب عملکرد ۱/۲ و چیلر تراکمی هواخنک دارای ضریب عملکرد ۲/۵ می باشد.

 

مصرف آب چیلرهای تراکمی و جذبی

 

به این دلیل که در چیلرهای جذبی علاوه بر کندانسور آب خنک، برای دفع حرارت در ابزوربر چیلر جذبی نیز از آب خنک تولیدی در برج خنک کننده استفاده می شود، به میزان دبی بیشتری از آب خنک برج نیاز است. در صورتی که در چیلرهای تراکمی به دلیل ضریب عملکرد بسیار بالاتر، دبی آب مورد نیاز در چیلر تراکمی آب خنک بسیار کمتر است. عموماً می توان مصرف آب را در حدود کمتر از نصف چیلر جذبی در نظر گرفت. در چیلرهای تراکمی هوا خنک، آب جهت خنک کاری کندانسور نیاز نمی باشد و لذا مصرف آب چیلر تراکمی هواخنک تقریبا صفر است.

 

مصرف انرژی در چیلرهای تراکمی و جذبی

 

چیلر جذبی دارای ضریب عملکرد بسیار کمتری در مقایسه با چیلرهای تراکمی است. لذا در ظرفیت برودتی برابر، مصارف انرژی حرارتی و الکتریکی چیلر جذبی از چیلر تراکمی بیشتر است. البته جهت مقاییسه صحیح بهتر است که از معیار IPLV استفاده شود. هرچند که به دلیل اینکه چیلرهای جذبی عموماً قابلیت کنترل ظرفیت مناسبی ندارند، لذا در معیار IPLV نیز همچنان شرایط به نفع چیلر تراکمی است.
استفاده از چیلر های جذبی در موقعیت هایی مناسب است که دارای حرارت مازاد یا بخار آب اتلافی هستند. لذا با توجه به هدفمندی یارانه ها، میزان فروش چیلرهای جذبی به شدت کاهش پیدا کرده است و به دلیل کم آبی نیز استفاده از چیلرهای تراکمی هواخنک، رو به گسترش است.

 

هزینه خرید و سرمایه گذاری اولیه

 

هزینه سرمایه گذاری اولیه تهیه و بهره برداری چیلر جذبی تک اثره و دایرکت فایر در مقایسه با چیلرهای تراکمی بسیار بیشتر است. تجربیات شرکت الیماکول نشان می دهد که هزینه خرید چیلر تک اثره آبگرم در حدود 1.5 برابر و چیلر جذبی دایرکت فایر حدود 2.5 برابر چیلر تراکمی آب خنک با ظرفیت مشابه است. همچنین چیلرهای جذبی دارای هزینه های جانبی بسیار زیاد در مقایسه با چیلر های تراکمی هستند. از جمله این هزینه ها، هزینه های مربوط به نصب و راه اندازی، ساخت شاسی و فونداسیون سنگینتر و نیز اختصاص دادن فضایی نسبتا بزرگ در موتورخانه دارای چیلر جذبی هستند.
نکته بسیار مهم در این بین این است که سوزاندن سوخت های فسیلی مانند گاز طبیعی جهت تامین منبع حرارتی ژنراتور چیلر جذبی، علاوه بر انتشار مواد آلایندۀ بسیار در محیط زیست شهری، می تواند هزینۀ مضاعفی را بواسطۀ تبدیل سوخت و افت راندمان ناشی از مشعل ها، بویلرها و پمپ های انتقال آب داغ به پروژه بهره برداران تحمیل نماید.

 

هزینه های سرویس و نگهداری

 

هزینه های سرویس و نگهداریِ چیلرهای جذبی بعلت وجود تجهیزات بیشتر، بزرگتر و حساس تر به مراتب در مقایسه با چیلرهای تراکمی (بخصوص هواخنک) بالاتر است. از جمله حساسیت های فرآیند سرویس و نگهداری در چیلرهای جذبی، ناشی از وجود فشار منفی (خلاء) در سیستم می باشد؛ زیرا لیتیوم بروماید به عنوان مادۀ جاذب و یا آمونیاک به عنوان مادۀ مبرد، خاصیت خورندگی داشته و در صورت نشتی و ورود هوا به داخل سیستم، روند خوردگی لوله ­ها و تعدادی از قطعات با شدت بیشتری آغاز شده و ادامه می یابد.

 

هزینه تعمیرات و نگهداری در چیلرهای تراکمی و جذبی

 

هزینۀ تهیه و شارژ مجدد جاذب چیلرهای جذبی که محلول لیتیوم بروماید است، بسیار سنگین است. اما در چیلرهای تراکمی از مبرد استفاده می شود که به میزان بسیار کمتری هزینه برای بهره برداران به همراه دارد. همچنین به دلیل پیچیدگی تعمیرات چیلرهای جذبی در مقایسه با چیلر های تراکمی، هزینه های تعمیر و شارژ جاذب و آب مقطر بسیار بیشتر است.

 

قابلیت های بهره برداری در چیلرهای تراکمی و جذبی

 

عموم چیلرهای تراکمی جهت افزایش قابلیت کارکرد به صورت دو مداره و یا چهار مداره طراحی و تولید میشوند. که همین موضوع قابلیت اطمینان سیستم را به لحاظ بهره برداری دو چندان می کند؛ بدین دلیل که در صورت خرابی یک مدار برودتی و یا نیاز آن به تعمیرات و خارج شدن از سرویس، همچنان بخشی از ظرفیت سرمایشی دستگاه چیلر تراکمی در دسترسی خواهد بود. این در شرایط است که در چیلرهای جذبی، تنها یک مدار برودتی دارد و در صورت خرابی، عملا کل ظرفیت دستگاه از دسترس خارج است و به همین دلیل بسیاری از مهندسین، دو چیلر با ظرفیت کمتر پیشنهاد می دهند که عملا هزینه های سرمایه گذاری را افزایش قابل ملاحظه می دهد.

 

طول عمر مفید چیلرهای تراکمی و جذبی

 

ماده جاذب لیتیوم بروماید که در چیلرهای جذبی مورد استفاده قرار می گیرد، در واقع نوعی نمک مایع یا کریستال جامد است. کلیه بخش های چیلرهای جذبی در خلا نسبی کار میکنند و. هیچکونه هوا و اکسیژنی در داخل چیلر جذبی وجود ندارد. در صورتی که به هر دلیل منفذی ایجاد یشود که منجر به نشتی و ورود هوا به داخل چیلر جذبی شود، واکنش های شیمیایی رخ می دهد که منجر به خوردگی شدید قطعات داخلی چیلرهای جذبی به ویژه قطعات فولادی می شود و به چیلر جذبی آسیب جدی وارد می شود. البته باید توجه داشت که در شرایط معمول نیز لیتیوم بروماید خورنده است و همین خوردگی در طول زمان می تواند باعث افزایش استهلاک چیلر حذبی و کاهش طول عمر مفید چیلرهای جذبی شود.
رسوب گذاری ناشی از آب برج خنک کن در کندانسور چیلر جذبی نیز از دیگر عوامل کاهش طول عمر مفید چیلرها باشد. به دلیل گردش آب بیشتر در چیلرهای جذبی نسبت به چیلرهای تراکمی آب خنک، میزان رسوبات در کندانسور چیلر جذبی به شدت بیشتر است.

 

ابعاد و وزن چیلرهای تراکمی و جذبی

 

مقایسه بسیار مهم دیگر بین چیلر تراکمی و جذبی از نظر میزان فضای مورد نیاز جهت نصب آنها است. چیلرهای جذبی در ظرفیت برودتی برابر با چیلرهای تراکمی هواخنک و آب خنک، حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد به سطح اشغال بیشتری جهت نصب نیاز دارند و علت آن حجم بزرگ تجهیزات چیلر جذبی نسبت به چیلر تراکمی هواخنک و یا چیلر تراکمی آب خنک در ظرفیت برودتی برابر است. بجز بیشتر بودن سطح اشغال چیلر جذبی ، ارتفاع دستگاه چیلر جذبی نیز حدود دو الی سه متر بلندتر از چیلر تراکمی است و برای نصب آن باید فضای موتورخانه دارای ارتفاع کافی جهت نصب چیلر جذبی و لوله کشی های فوقانی چیلر جذبی باشد.
این بخش برای بسیاری از سازندگان در محاسبه هزینه های تمام شده ساختمان بسیار مهم است. چرا که برای در نظر گرفتن فضای مناسب موتورخانه از دو بعد سطح و ارتفاع، سازندگان مجبور هستند که از فضاهای مفید ساختمان مانند پارکینگ و انباری کسر کرده و به موتورخانه اختصاص دهند که قیمت هر متر مربع آن مبلغ بالایی را شامل می شود.

چیلرهای جذبی به علت بزرگتر و سنگین تر بودن معمولا در چند مرحله و با تجهیزات مجزا از یکدیگر از کارخانه تا محل نصب حمل می شوند و سیال مبرد و جاذب آن نیز در محل نصب و پس از مونتاژ کردن تجهیزات ، درون چیلر شارژ می شود. ولی در چیلر های تراکمی به صورت یکپارچه و با حمل و نصب آسان تر نسبت به چیلر جذبی جذبی، به محل مورد نظر حمل و در نهایت با سرعت بالاتر نصب می شود.

 

سطح صدا و لرزش دستگاه

 

میزان صدا و لرزش تولیدی در چیلرهای جذبی بعلت وجود قطعات متحرک و مکانیکی کمتر، نسبت به چیلرهای تراکمی پایین تر می باشد. در واقع بخش مهمی از صدا و لرزش ایجاد شده در چیلرهای تراکمی هواخنک و آب حنک، ناشی از کارکرد کمپرسور آنهاست که در چیلرهای جذبی مطلقا وجود ندارد.
البته به دلیل بزرگتر بودن برج خنک کننده یا کولینگ تاور در انواع گوناگون چیلرهای جذبی در مقایسه با چیلرهای تراکمی آب خنک، سطح صدای ناشی از الکتروفن های برج های خنک کننده تا حدی بیشتر است. البته در سال های اخیر با استفاده از ژاکت یا سایلنسر برای کمپرسورها، سطح صدای تولیدی کمپرسورهای چیلرهای تراکمی کاهش یافته است

 

شرایط اقلیمی

 

با توجه به الزام استفاده از کولینگ تاور یا برج خنک کننده برای چیلر جذبی، استفاده از این سیستم برودتی در مناطق مرطوب و شرجی تقریبا منتفی می باشد . اساس کارکرد برج های خنک کننده، فرایند سرمایش تبخیری می باشد و در شرایط آب و هوایی نزدیک به شرایط اشباع و هوای مرطوب نمی توان آب خنک با شرایط مناسب طراحی چیلر جذبی را برای خنک کاری کندانسور چیلر جذبی مورد استفاده قرار داد. هرچند در این مناطق استفاده از چیلر تراکمی هواخنک با راندمان بسیار مناسب، انتخاب بسیار خوبی خواهد بود و به دلیل وجود رطوبت در هوا، عموماً خنک کاری کندانسور چیلر تراکمی هواخنک به خوبی صورت می پذیرد.

 

مخاطرات زیست محیطی چیلرهای تراکمی و جذبی

 

از نظر مبرد مصرفی، چیلرهای تراکمی از موردهایی استفاده می کنند که دارای مشکلات عدیده ای برای لایه ازن و گرمایش زمین است. هرجند براساس چروتکل مونترال، بخشی از انواع مبردهای چیلرهای تراکمی از جمله مبرد R22 ممنوع شده است، اما سایر مبردها نیز دارای اثرات زیست محیطی هستند. اما در چیلرهای جذبی از مبرد آب که دوستدار محیط زیست است استفاده می شود .
از طرف دیگر، برای راه اندازی چیلرهای جذبی، نیاز به منبع حرارتی است که برای تهیه ا«، نیاز به سوزاندن سوخت فسیلی از حمله گاز طبیعی است. که این بخش به دلیل اثرات دمایی و تولید دی اکسید کربن و گازهای نسوخته، اثرات زیست محیطی شدیدی به همراه دارد. . از طرف دیگر تولید برق در نیروگاه های فعلی ایران، به کمک سوزاندن سوخت های فسیلی انجام می شود؛ بنابراین مصرف برق بیشتر در چیلرهای تراکمی، بطور غیر مستقیم منجر به آلودگی محیط زیست نیز می شود.
لذا شاید نتوان به صورت دقیق مشخص کرد که کدامیک از انواع چیلرهای تراکمی و چیلرهای جذبی تولید آلودگی بیشتر و خطرات زیست محیطی بیشتری دارند. اما به طور قطع به یقین می توان گفت که سوزاندن گاز شهری در داخل موتورخانه ها جهت راه اندازی چیلرهای جذبی، منجر به تولید و گسترش آلودگی در شهرها می شود. در حالی که در چیلرهای تراکمی، این آلودگی ناشی از سوزاندن سوخت فسیلی در داخل نیروگاه قابل کنترل و مدیریت است.

 

امکان تولید آب مادون سرد در چیلرهای تراکمی و جذبی

 

تولید آب مادون سرد ( کمتر از ۷ درجۀ سانتی گراد) در چیلرهای تراکمی هواخنک و چیلرهای تراکمی آب خنک، به سادگی و بعضاً با انتخاب مبرد و کمپرسورهای ویژه زیر صفری به راحتی امکان پذیر است. چنانکه حتی به کمک چیلرهای تراکمی آب خنک، می توانیم تا دمای 40- درجۀ سانتیگراد نیز آب مادون سرد تولید نمود.
اما در چیلرهای جذبی به دلیل پدیده کریستالیزاسیون و کریستال شدن محلول غلیظ لیتیوم بروماید، تولیدکنندگان و طراحان چیلرهای جذبی پیشنهاد میکنند از این سیکل برای تولید آب مادون سرد استفاده نشود. هرچند که در مراکز تحقیقاتی و بخشهایی از شرکتهای صنعتی، با کمک سامانه های کنترلی و نرم افزار پیشرفته، تا حدی از وقوع این پدیده جلوگیری نموده اند، اما به دلیل خطرات بسیار بالای این پدیده در دماهای بسیار سرد، عموم مهندسین از چیلر جذبی برای تولید آب مادون سرد استفاده نمی کنند.

 

امکان تولید آب گرم توسط چیلرهای تراکمی و جذبی

 

تولید آب گرم توسط چیلرهای جذبی دو اثره، به راحتی و با کیفیت مطلوب امکان پذیر است. در چیلرهای تراکمی نیز می توان با معکوس کردن سیکل برودتی آب گرم تولید نمود که بجای چیلر، از عنوان هیت پمپ برای این تجهیز استفاده می کنند، اما به سه دلیل کلی، معمولاً این ایده جذاب در ایران مورد استقبال قرار نمی گیرد:

1. وابستگی راندمان و دمای آب گرم تولیدی هیت پمپ به دمای محیط و مخصوصا در زمستان
2. تولید آب گرم توسط کمپرسور و مصرف انرژی گران قیمت برق در مقایسه با انرژی ارزان قیمت گاز طبیعی
3. استهلاک بیشتر و در نتیجه کاهش طول عمر مفید دستگاه هیت پمپ گرانقیمت

جدول مقایسه فنی و عملکردی چیلر تراکمی و چیلر جذبی

 

با توجه به زوایای گوناگونی که در بالا بررسی شد، به راحتی می توان به سوال چیلر جذبی بهتر است یا تراکمی پاسخ مستدل و فنی داد. با توجه به شرایط کشور و پارامترهای فوق، چیلر تراکمی هواخنک و چیلر تراکمی آب خنک برتری محسوسی نسبت به چیلر جذبی دارد و به همین علت کاربرد آن در صنعت تهویه مطبوع و صنایع دیگر نسبت به جذبی وسیع تر و شایع تر است.
البته در زمانی که یک منبع حرارتی مستقیم اتلافی مانند گرمای بازیافت شده از یک فرآیند در مکانی در دسترس باشد و در صورت عدم استفاده توسط چیلر جذبی، از دست خواهد شد، می توان با نصب چیلر جذبی و تزریق حرارت اتلافی به سیکل تبرید چیلر جذبی و راه اندازی آن ، انرژی حرارتی در حال اتلاف را به انرژی برودتی تبدیل نمود و عمل سرمایش را به کمک آن انجام داد. در سایر حالات به طور قطع میتوان گفت که استفاده از چیلر تراکمی از جهات گوناگون نسبت به چیلر جذبی بهینه تر و انتخابی اقتصادی تر خواهد بود. همچنین در محل هایی که نمی توان انشعاب برق به میزان کافی را تامین نمود و یا تامین آن با مشکلات فراوانی همراه خواهد بود، استفاده از چیلر جذبی به جای چیلر تراکمی می تواند در نظر گرفته شود.
شما می توانید برای مشاهده انواع سیستم های تهویه مطبوع و جزئیات آنها به وب سایت شرکت الیماکول مراجعه کنید. در صورتی که قصد دریافت مشاوره و اجرای پروژه های تهویه مطبوع و برودتی را دارید می توانید با شرکت الیماکول واقع در شهرک صنعتی سیمین دشت شهرستان فردیس تماس بگیرید.